Zijn de hersenen de baas over jou of ben jij de baas over je hersenen?
Beetje gekke vraag misschien, maar toch! Onze hersenen maken denkketens, want ze werken associatief. Als ik mijn hersenen vraag om aan groen te denken, gaan ze op zoek naar alles wat groen is, echt alleen groen. Uit zichzelf zullen ze dan niet aankomen met iets wat rood is, want ze focussen voor honderd procent op groen. Dit is fijn als je je gaat afvragen wat de leukste vakanties van je leven waren. Je hersenen zullen namelijk ijverig op zoek gaan naar leuke vakanties en zorgen dat de ene leuke vakantie na de andere je te binnen schiet. Nu kunnen we die hersenen rustig hun gang laten gaan.
Het is een ander verhaal wanneer er iets vervelends is gebeurd vandaag. Een voorbeeldje: 's avonds laat in bed gaan de vervelende gebeurtenissen van vanochtend weer even door ons hoofd, want er was iets fout gegaan en dat heeft nog gevolgen voor de dag van morgen. Fout?, denkt je hoofd nu, daar weet ik er nog wel een paar van. En nu ontstaat er een keten van gemaakte fouten en vergissingen. Terwijl we dit vervelend liggen te vinden, worden onze hersenen alsmaar ijveriger. [een van de taken van onze hersenen is om ons te beschermen tegen gevaar, waardoor ze veel actiever zijn in het bedenken van fouten, gevaren en andere negatieve zaken, dan in het bedenken van leuke en positieve dingen, is het je opgevallen?] We liggen dus in bed, willen dat het denken over de fouten ophoudt en we proberen aan iets anders te denken, maar dat lukt niet en slapen lukt ook niet. Op zo'n moment zijn onze hersenen ons de baas.
Wat kunnen we eraan doen?
Op het moment dat we vaststellen dat onze hersenen in zo'n spiraal van negativiteit terecht zijn gekomen, gaan we die spiraal ombuigen naar positiviteit. Ga terugdenken aan een succesmoment, een echt succesmoment. Ga dit moment in zoveel mogelijk details terughalen in je geheugen, tot je de blijheid en trots die daarbij hoorde, weer een beetje voelt. Als dat lukt, gaat je hoofd jou volgen en gaat je helpen om je nog meer van die goede momenten te herinneren. Dat voelt een stuk beter. Onderzoek heeft aangetoond dat er dan ook in ons lichaam dingen veranderen: de productie van stresshormoon stopt en die van "feel-good" hormoon stijgt. En dit vergroot weer je kans op toekomstig succes. Ook dat is de uitkomst van een wetenschappelijk onderzoek.
De moeite waard dus.