Faalangst, toetsstress en examenvrees

[Alle voorbeelden komen uit onze lespraktijk en zijn dus gedacht en uitgesproken door kinderen en jongeren die daardoor stress, soms veel stress hebben ondervonden.]

Faalangst (toetsstress, examenvrees) is eigenlijk mede een gevolg van wat we beschreven hebben in hoofdstuk 1. We kijken nog een keer naar het laatste voorbeeld: "Ik had bij Engels gewoon een black-out; ik wist niks meer! Als ik nou ook een onvoldoende heb voor wiskunde, heb ik 2 onvoldoendes voor de kernvakken en dan blijf ik zitten. Zit ik volgend jaar tussen die kleintjes uit de derde en raak ik al mijn vrienden kwijt."

Ons commentaar: deze jongen had een black-out bij Engels, vanwege precies deze gedachte; zijn hele sociale leven stond op het spel, dus de druk werd te hoog en hij klapte dicht.

UITLEG
 

Het begint met een gedachte die ons angst aanjaagt (1). Als we onder druk staan, spannen we onze spieren aan (2) en wordt onze ademhaling hoger en korter (3). De combinatie van deze drie dingen betekent voor onze hersenen dat we in gevaar zijn, in levensgevaar, en die reageren hierop door opdracht te geven voor het aanmaken van zoveel mogelijk adrenaline. Dit verlegt de bloedsomloop, en daarmee de zuurstofaanvoer, naar onze spieren. Dat is fijn, want dan kunnen we hard wegrennen of ons sterker maken in het gevecht. Ik zeg "fijn" als je in het bos tegenover de beer staat, maar niet zo fijn als je op een stoel zit in een klaslokaal. Je moet nadenken, maar je hersenen lijden aan zuurstoftekort en kunnen dat niet meer. Dit proces is wat wij een black-out noemen.

Wat kunnen we eraan doen?

We moeten zo snel mogelijk de adrenaline zien kwijt te raken. Dit doen we door onze hersenen duidelijk te maken dat we niet in levensgevaar zijn. Kijk om je heen: levensgevaar? Haha, belachelijk! Dus:

1. haal een paar keer diep adem - belangrijk: buikademhaling;

2. ontspan je spieren;

3. ontkracht je rampgedachte [zie Stress control 1].

Dit alles hoeft niet meer dan twee minuten te duren. Daarna kun je weer aan het werk en laten zien wat je allemaal WEL weet.

Ben je blij met deze tip?